تحقیق جشن سده 44 ص ( ورد)
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 33 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
جشن سده
واژه سده : بيشتر دانشمندان نام سده را گرفته شده از صد مي دانند. ابوريحان بيروني مي نويسد: “سده گويند يعني صد و آن يادگار اردشير بابكان است و در علت و سبب اين جشن گفته اند كه هرگاه روزها و شب ها را جداگانه بشمارند، ميان آن و پايان سال عدد صد بدست مي آيد و برخي گويند علت اين است كه در اين روز زادگان كيومرث، پدر نخستين، درست صدتن شدند و يكي از خود را بر همه پادشاه گردانيدند” و برخي برآنند كه در اين روز فرزندان مشي و مشيانه به صد رسيدند و نيز آمده : “شمار فرزندان آدم ابوالبشر در اين روز به صد رسيد .”
نظر ديگر اينكه سده معروف، صدمين روز زمستان از تقويم كهن است، زمستان در تقويم كهن 150 روزه و تابستان 210 روزه بوده است و برخي گفته اند كه اين تسميه به مناسبت صد روز پيش از به دست آمدن محصول و ارتفاع غلات است.
زنده ياد استاد مهرداد بهار معتقد است كه واژه سده از فارسي كهن به معني پيدايش و آشكار شدن آمده و آن را برگزاري مراسمي به مناسبت چهلمين روز تولد خورشيد (يلدا) دانسته و مي نويسد: … جشن سده سپري شدن چهل روز از زمستان و دقيقا در پايان چله بزرگ قرار دارد. البته به جشني ديگر كه در دهم دي ماه برگزار مي شده و كمابيش مانند جشن سده بوده هم بايد توجه كنيم كه در آن نيز آتش ها مي افروختند. اگر نخستين روز زمستان را پس از شب يلدا – تولد ديگري براي خورشيد بدانيم، مي توان آنرا هماهنگ با جشن گرفتن در دهمين و چهلمين روز تولد، آيين كهن و زنده ايراني دانست. (در همه استان هاي كشور و سرزمين هاي ايراني نشين، دهم و چهلم كودك را جشن مي گيرند) و اين واژه “
sada”(اسم مونث) كه به معني پيدايي و آشكار شدن است ، در ايران باستان sadok و در فارسي ميانه sadag بوده و واژه عربي سذق و نوسذق (معرب نوسده) از آن آمده است.
پيشينه اسطوره اي پيدايش آيين و جشن سده: از اسطوره هاي جشن سده تنها يكي به پيدايش آتش اشاره دارد. فردوسي مي گويد: هوشنگ پادشاه پيشدادي، كه شيوه كشت و كار، كندن كاريز، كاشتن درخت … را به او نسبت مي دهند، روزي در دامنه كوه ماري ديد و سنگ برگرفت و به سوي مار انداخت و مار فرار كرد. اما از برخورد سنگها جرقه اي زد و آتش پديدار شد. هم در كتاب “التفهيم” و هم “آثارالباقيه” ابوريحان، از پديد آمدن آتش سخني نيست بلكه آنرا افروختن آتش بر بامها مي داند كه به دستور فريدون انجام گرفت و در نوروزنامه آمده است كه : “آفريدون … همان روز كه ضحاك بگرفت جشن سده برنهاد و مردمان كه از جور و ستم ضحاك رسته بودند، پسنديدند و از جهت فال نيك، آن روز را جشن كردندي و هر سال تا به امروز، آيين آن پادشاهان نيك عهد را در ايران و دور آن به جاي مي آورند.”
نوشتههای رضا مرادی غياث آبادی در زمينه فرهنگ ايران باستان و اخترباستانشناسیچه عاملي مانع گسترش جشن سده در ايران است؟
يكي از ويژگي‌هاي مهم جشن‌هاي ايراني در اين است كه برخلاف بسياري از ملل گوناگون، برگرفته از دستورهاي ديني و مذهبي نبوده و بيشتر از پديده‌هاي اقليمي، اجتماعي و كيهاني تأثير پذيرفته‌اند. اما همواره و در طول زمان، پيروان برخي اديان كوشش كرده‌اند تا جشن‌هاي مهم و گسترده را به هر شكل ممكن به دين دوست‌داشته خود پيوند زنند، به آن رنگ و بوي مذهبي بدهند و جامه‌اي تازه بر تن آن بپوشانند. يكي از تازه‌ترين چنين تغييرات و تحريف‌هايي، انتساب جشن سده به سنت ديني زرتشتيان است.
پيش از اين در مقاله «جشن سده» به اين نكته پرداختم كه اين آيين يكي از كهن‌ترين جشن‌هاي شناخته‌شده و ملي ايران است كه متعلق به همه مردم و منحصر به هيچيك از اقوام و اديان نيست. از اين جشن در هيچيك از متون زرتشتي نامي برده نشده و تا چند سال اخير توسط آنان برگزار نمي‌شده است. از همين روي دانسته مي‌شود كه جشن سده بر خلاف خواست موبدان زرتشتي عصر ساساني و دوره‌هاي پس از آن بوده است.
اما در دوران معاصر و همزمان با توجه و علاقه روزافزون جوانان ايران به آيين‌ها و فرهنگ ملي، خوشبختانه زرتشتيان نيز تصميم گرفتند تا اين جشن را مانند بسياري از ديگر مردمان ايراني برگزار كنند. متأسفانه اين تصميم نيكو بگونه نامناسبي به اجرا در آمد: نخست اينكه اينان كوشش كردند به همگان بباورانند كه جشن سده سنت ديني آنان بوده، از ديرباز آنرا برگزار كرده و تنها آنان هستند كه اين جشن را برگزار مي‌كنند. دوم اينكه در برگزاري مراسم، به شيوه‌هاي كهن و مردمي آن بي‌توجهي نشان دادند و اجراي آنرا در انحصار موبدان قرار داده و ديگران را موظف كردند تا تنها تماشاگر مراسم باشند. سوم اينكه با اجراي دعاخواني و سخنراني‌هاي مقامات سياسي، جايگاه اين مردمي‌ترين جشن ايراني را به مراسمي مذهبي و سياسي كه اجراي آن در اختيار گروهي خاص است، تنزل دادند. چهارم اينكه تمامي سنت‌هاي مردمي، ترانهها، سرودها، بازي‌هاي گروهي، نمايش‌هاي همگاني و ديگر آيين‌هاي آنرا به كنار گزاردند و به دعا و موعظه پرداختند.
چنين شيوه‌اي علاوه بر تحريف تاريخ و فرهنگ، موجب شده است كه جوان جستجوگر و دوستدار فرهنگ كهن كه آگاهي كمتري از مناسبت‌هاي ملي و شيوه‌هاي برگزاري آن در نواحي گوناگون دارد، چنين بپندارد كه براي گراميداشت آيين نياكان، تنها راه ممكن شركت در چنين مراسمي است. اينان كه نمي‌دانند شيوه اصيل و كهن برگزاري سده، نه در گرد آمدن بر حلقه مراسم ساختگي روحانيان، كه در فراواني شمار آتش‌ها در هر كوي و برزن، و بر فراز هر كوه و بام است؛ با شور بسيار به چنين مراسمي مي‌شتابند و آنگاه است كه وقتي با دربان و كارت شناسايي و مزاحمت‌ها روبرو مي‌شوند، خسته و نااميد باز مي‌گردند و خود را سرزنش مي‌كنند كه نتوانسته‌اند آيين نياكان را پاس دارند. از سوي ديگر، چنين تبليغي كه «اين مراسم خاص زرتشتيان است و ديگران حق ورود ندارند»، موجب شده تا عده‌اي ديگر كه تصور مي‌كنند شكل درست برگزاري مراسم به
همين گونه است و قصد برگزاري مستقل آنرا دارند، آنگاه كه براي اجراي مراسم و دريافت «مجوز» به مقامات مسئول مراجعه مي‌كنند، با پاسخ «شما زرتشتي نيستيد» روبرو مي‌شوند. در واقع بهانه‌اي نيز بدست «اعطا كنندگان مجوز» افتاده است.
باز از سوي ديگر، متأسفانه عده‌اي عجولانه و بدون بررسي كافي چنين گفته و نوشته‌اند كه چون از جشن سده در هيچيك از متون زرتشتي نامي برده نشده است، پس اين جشن اصلاً آييني ايراني نيست و از كشورهاي ديگر به ايران آمده است.
به گمان اين نگارنده، اينكه هم‌ميهنان زرتشتي تصميم گرفته‌اند جشن سده را به مانند ديگر مردمان كرمان و خراسان و لرستان و كردستان و نواحي ديگر، برگزار كنند، تصميمي بسيار شايسته و نيكوست. اما ديني جلوه دادن اين جشن، برگزاري آن به شيوه‌اي ساختگي، دخالت دادن موبدان و شخصيت‌هاي سياسي در آن و انحصار برگزاري آن تنها در يك مكان، از موانع جدي گسترش اين جشن ملي و كهن ايران است و جا دارد جوانان و دوستداران باورهاي نياكان به اين نكته توجه داشته باشند كه همه جشن‌ها و مناسبت‌هاي ايراني، در ذات خود داراي چنين ويژگي‌‌اي هستند كه «براي برگزاري آنها نيازي به روحاني و نيازي به اجازه و كسب تكليف از هيچ شخصي نيست».