تحقیق اشعه ايكس وتهيه آن
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 54 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
2
اشعة ايكس وتهية آن
اشعةايكس درسال1895 توسط رونتگنRontgon كشف شد . اين دانشمندضمن آزمايش هايي كه دربارة فلورسانس انجام مي داد ، مشاهده نمودكه اگر جدارة لولة كروكس را با كاغذ سياهي بپوشاند ، تشعشع حاصل به هنگام تخلية الكتريكي در داخل لولة كروكس ، صفحه و فيلم عكاسي موجود درخارج لولة كروكس پوشانده شده با كاغذ سياه را متأثر مي سازد . يعني دراثر بمباران ماده توسط الكترون ، اشعه اي حاصل مي شود كه از اجسام كدر عبور مي نمايد. چون در ابتداي امر طبيعت اين اشعه مجهول بود آن را اشعة ايكس ناميد . امروزه اشعة ايكس را مي توان توسط لامپ هاي يوني و لامپ هاي الكتروني تهيه نمود .
1ـ لامپ هاي يوني: لامپ هاي يوني ازحباب شيشه اي كه داراي دوالكترود مي باشد و فشار هواي داخل آن در حدود 0.5 ميليمتر جيوه مي باشد درست شده است . به طوريكه در صورت ايجاد اختلاف پتانسيل نسبتاً زياد بين دو الكترود يا دو قطب اشعة كاتوديك حاصل شده و در اثر برخورد اين اشعة كاتوديك بر آند ،كه آن را آنتي كاتد مي ناميم ،اشعة ايكس توليد مي ـ شود . چون قسمت اعظم انرژي الكترون ها به صورت حرارت درآنتي كاتد ظاهر مي شود ، لذا براي جلوگيري از ذوب آنتي كاتد آن را از فلزات ديرگداز مانند پلاتين و يا تنگستن مي سازند در شكل زير نمونه اي از يك لامپ يوني را مشاهده مي كنيد .
2
2ـ لامپ هاي الكتروني يا لامپ هاي كوليج Coolidge :
اين لامپ در 1912توسط كوليج ساخته شده است . مكانيسم اين لامپ مانند يك لامپ دو قطبي مي باشد بدين ترتيب كه يك فيلمان يا رشته سيم ازجنس تنگستن بااستفاده ازولتاژ 6.3ولت گرم شده و فلز دهندة الكترون را طبق پديدة ترمويونيك گرم مي نمايد . الكترون هاي به وجود آمده تحت تاُثير پتانسيل DC بالا كه بين همين فلز دهندة الكترون (كاتد) و فلز آند (آنتي كاتد) الكترون ها سرعت نزديك به ثلث تا نصف سرعت نور به خود اختصاص مي دهد ،كه ضمن برخورد با آنتي كاتد نيز متوقف شده و در نتيجه تمام انرژي آن به حرارت تبديل مي شود لذا ضمن اين كه آنتي كاتد از فلزات دير گداز نظير مس ـ آهن ـ كبالت ـ كُرم ـ موليبدن ـ تنگستن و نقره مي سازند و آن را توسط جريان هوا يا آب خنك مي نمايند .لامپ هاي مولد اشعة ايكس كه براساس لامپ كوليج شناخته شده بر دو نوع :
3
الف ـ تيوپ بسته
ب ـ تيوپ هاي جدا شدني
مي باشد كه هر دو در خلأ كار مي كنند و بازده اين نوع لامپ ها از رابطة زير به دست مي آيند :
z V 10-9 × 1.1 h =
كه درآن z عدد اتمي آنتي كاتد و Vاختلاف پتانسيلي است كه بين آند و كاتد بسته مي شود مثلاّ بازده لامپ اشعة ايكس تنگستني كه با 100kv كار مي كند برابر 0.8 درصد و لامپ اشعة ايكس مسي كه با 30kv كار مي كند برابر 0.2 درصد مي باشد .
در زير ، شكل و اجزاي تشكيل دهندة تيوپ هاي بستة مولد اشعة ايكس را ملاحظه مي كنيد كه متشكل از يك محفظة شيشه اي با فشار داخلي 105 ميليمتر جيوه ، يك كاتد و يك آند مي باشد . نيمي از يك محفظة شيشه اي دريك غلاف فلزي قرار دارد كه جنس آن از آلياژ كووار covar (مس ، فولاد ، كُرم و موليبدن ) است البته جنس شيشه طوري است كه مانع عبور اشعة ايكس مي باشد . دراين لامپ فيلمان يا رشته سيم توليدكنندة گرما والكترون با استفاده از پديدة ترمويونيك از جنس تنگستن انتخاب شده و به عنوان كاتد استفاده مي شود ، شيشة جوش خورده و انتهايش به طرف ولتاژ كم
4
AC هدايت مي شود . اطراف رشته سيم توليد كنندة گرما را محفظة فلزي احاطه كرده كه توليد كننده و متمركزكنندة الكترون هاي خروجي در اثر پديدة ترمويونيك بر روي سطح آنتي كاتد است اگر پتانسيل لازم بين كاتد و آنتي كاتد برقرار باشد . بنا بر اين سطحي كه محل برخورد الكترون ها با آنتي كاتد است كوچك مي باشد . اين سطح را « سطح كانوني » نامند . با تغيير شدت جريان گذرنده از رشته سيم تعداد الكترون هاي آزاد شده و همچنين شدت اشعة ايكس را تغيير داد . البته چون الكترون هايي كه به آنتي كاتد برخورد مي كنند توسط آنتي كاتد متوقف مي شوند و در واقع انرژي جنبشي خود را از دست داده و تبديل به حرارت مي شود براي جلوگيري از ذوب شدن آنتي كاتد آن را با جريان هوا يا آب خنك مي كنند .
اشعة ايكس توليد شده از دريچه هايي كه روي بدنة لامپ تعبيه شده است ، خارج مي شود ، ايجاد اين دريچه ها از نظر مكاني و از نظر جنس يكي از كارهاي اساسي سازندگان مولد اشعة ايكس است .
ازآن جايي كه شيشه هاي معمولي مانع عبور اشعة ايكس بخصوص اشعة ايكس حاصل از آنتي كاتد مس و كُرم هستند ، به جاي شيشة معمولي ، ابتدا از شيشة « لن دومان » ـ كه از عناصر سبك نظير ليتيوم و بُر ساخته مي شود ـ