تحقیق برنامه ریزی معنوی
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 31 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
1
مقدمه:
انقلاب اسلامي با الهام از قرآن كريم به منصه ظهور رسيد. مردم ما كه به حاكميت دين و قرآن روي آورده اند سعادت و سيادت دنيا و آخرت خويش را در پيروي از قرآن مي دانند . حركت به سمت ايجاد جامعه قرآني و حاكميت قرآني نياز به مقدماتي دارد كه اولين آن ، طراحي جامع نظام آموزش قرآن است. طرح نهضت قرآن آموزي نقطه عطفي است كه مي تواند حركت جامعه را در مسير رسيدن به آرمان هاي قرآني سرعت بخشيده و جان تشنه مردم فهيم و عاشق ما را سيراب نمايد. البته نظام قرآن آموزي همانند هر نظام آموزشي ديگر داراي ويژگيهاي عام و خاص است . همه نظام هاي آموزشي در چارچوب برنامه هاي درسي طراحي شده و اهداف ويژهاي را پي مي گيرند. در نظام آموزشي قرآن آموزي نيز اهداف خاصي دنبال مي شود كه بيشتر در حوزه خواندن قرائت ، مفاهيم ، ترجمه و حفظ قرار مي گيرند.
نظامهاي آموزش زبان آموزي از رويكردهاي گوناگوني بهره گيري مي شود. براي نمونه در نظام آموزشي زبان انگليسي از رويكردهاي خاصي، چون رويكرد شناختي و ساخت گرايانه، بهره گيري مي شود. در نظام آموزشي قرآن آموزي نيز به لحاظ رويكردي مي توان از رويكردهاي متفاوتي مانند رويكردهاي انتخابي، به مشابه يك زير ساخت نظام قرآن آموزي بهره برداري كرد . از اين رو در پژوهش حاضر، تلاش مي شود تا از طريق بررسي وضعيت موجود قرآنآموزي راهبردهاي نويني براي ارتقاي آن ارائه نمود.
- كليات طرح
در اين تحقيق سه هدف اصلي زير تعقيب مي شود:
· بررسي وضعيت موجود برنامه ريز ي درسي در نظام آموزشي قرآن آموزي
· بررسي وضعيت مطلوب برنامه ريزي درسي در نظام آموزشي قرآن آموزي
· ارائه راهكارهاي مناسب در زمينه بهبود برنامه هاي درسي قرآن آموزي
در راستاي اهداف تحقيق ، سوالات اصلي و فرعي زير مطرح هستند. سوالات اصلي عبارتند از:
1. وضعيت موجود برنامه ريزي درسي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
2. وضعيت مطلوب برنامه ريزي درسي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
3. راهكارهاي مناسب در زمينه بهبود نظام برنامه ريزي در قرآن آموزي چه مي باشد؟
وسوالات فرعي عبارتند از :
2
1. وضعيت موجود اهداف آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
2. وضعيت موجود محتواي آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
3. وضعيت موجود مواد آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
4. وضعيت موجود فضاهاي آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
5. وضعيت موجود زبان آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
6. وضعيت موجود روش هاي آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است ؟
7. وضعيت موجود ارزشيابي آموزشي در نظام قرآن آموزي چگونه است؟
فصل دوم تحقيق در قالب چهار بخش (پيشينه نظري ، پيشينه پژوهشي ، پيشينه اقدامي و چارچوب نظري تحقيق) تنظيم شده است . در پيشينه نظري, مباحث متنوعي همچون زمينه طراحي برنامه هاي درسي مطرح شده است و در آن الگوهاي طراحي برنامه درسي همچون طرح برنامه درسي مبتني بر دانستن ، طرح برنامه درسي مبتني بر يادگيري ، طرح برنامه درسي مبتني بر عملكرد سازماني يا جامعه و مزايا و محدوديتهاي هر يك از طرحها مطرح شده است . در قسمت ديگر پيشينه نظري, مباحثي همچون نقش و آثار قرآن، قرآن و جامعه اسلامي ، ضرورت و اهميت قرائت قرآن ، آداب و كيفيت قرائت قرآن ، قرائت و مراتب معنوي آن ، انس با قرآن و منابع حقوقي و قانوني و ديدگاههاي حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري در مورد قرآن آموزي مورد بحث و بررسي قرار گرفته است .
در بخش پيشينه پژوهشي ، نتايج بيش از ده تحقيق كه با موضوع تحقيق ارتباط دارند آورده شده است.
در بخش پيشينه اقدامي، اشاره شده است كه در زمينه آموزش قرآن در سراسر كشور، سازمانها و نهادهاي مختلفي فعاليت مي كنند كه در اين طرح به 32 مركز و سازمان فعال در امر قرآن آموزي اشاره شده است و اهداف و فعاليتها هر كدام به تفكيك آورده شده است از جمله اين مراكز و سازمانها مي توان به دارالقرآن سازمان تبليغات اسلامي، راديو و سيماي قرآن ، بنياد قرآن ، دارالقرآن بنياد شهيد ، جامعه القرآن قم ، مكتب القرآن قم، دانشكده علوم قرآني و البته به سازمان اوقاف و امور خيريه ، ستاد تفسير قرآن وابسته به حوزه علميه قم و … اشاره كرد.
4
در بخش چارچوب نظري, مباحثي همچون تفكر سيستمي ، نظامهاي فراگيري خواندني ، الگوي داده محور (الگوي كاف، الگوي گومن) ، الگوي تعاملي، الگوي موجود در نظام برنامه ريزي آموزشي ، نظام برنامه ريزي درسي, الگوي برنامه ريزي درسي از ديدگاه جانسون ، از مك دونالد و هاپكينز مورد بررسي قرار گرفته است.
در اين تحقيق از روش زمينه يابي يا پيمايشي براي بررسي وضعيت موجود در حيطه قرآن آموزي استفاده شده است . بدين ترتيب كه با استفاده از فنون مصاحبه، پرسشنامه ، مشاهده و اسناد نوشتاري ، اطلاعات ضروري براي توصيف و تبيين وضعيت موجود و مطلوب آماده گرديده است . در اين تحقيق جامعه آماري شامل تمامي كارشناسان، مربيان و مدرسين قرآن و همچنين مراكز قرآن آموزي مي باشد كه بر اساس فرمول حجم نمونه، تعداد 600 نفر به عنوان محقق, گزينش گرديده اند. ابزارهاي پژوهش حاضر شامل مصاحبه ، مشاهده و پرسشنامه
مي باشد. بدين ترتيب كه در توصيف و تبيين وضعيت موجود از پرسشنامه و مشاهده استفاده به عمل آمده و براي تبيين وضعيت مطلوب از پرسشنامه و مصاحبه بهره مند گرديده و از اين طريق داده هاي تجربي فراهم شده است .
روايي پرسشنامه توسط ده نفر از متخصصين برنامه درسي تائيد شده است. در زمينه پايايي ابزار تحقيق نيز براي هفت خرده مقياس (هدف ، محتوا، مواد، فضا ، زمان، روش و ارزشيابي) و همچنين كل پرسشنامه ارزش آلفاي كرونباخ استفاده به عمل آمده است كه دامنه ضريب پايايي بيش از 35% و كمتر از 85% بوده است كه معرف پايايي مقبول ابزار تحقيق است .
براي تجزيه و تحليل داده هاي تحقيق از تحليل هاي توصيفي همچون جدول توزيع فراواني تراكم، سني و درصدي براي هر گونه استفاده شده است و همچنين در تحليلهاي استنباطي از مدل پارامتريك t ادعا يا رقم خاص و يا از t تك گروهي استفاده به عمل آمده و ميانگين حاصله از هر گونه و يا هر خرده مقياس معرف ميانگين تجربي ونقطه برش در هر گويه و يا خرده مقياس معرف ميانگين نظري گرديده است .
- نتايج تحقيق
باا توجه به يافته هاي تحقيق مي توان عنوان كرد كه در برنامه ريزي درسي نظام قرآن آموزي به ترتيب بايد به شاخص هاي محتواي آموزشي، مواد آموزشي و اهداف آموزشي تاكيد نمود. و در سطوح اهداف آموزشي به ترتيب روخواني, صحيح خواني و روانخواني بايد مورد تاكيد قرار گيرد و در خرده مقياس انس با قرآن به ترتيب بهبود رفتار ناشي از آشنايي با قرآن ، علاقه به خواندن قرآن و علاقه به استماع تلاوت قرآن بايستي مورد توجه قرار گيرد.
4
به ترتيب مصحف كامل (قرآن) , نوار "محتواي آموزشي" با توجه به نتايج تحقيق صوتي آموزشي و نوار ويدئويي آموزشي مورد استفاده قرار گيرد.
از نظر به ترتيب به مدارس سپس دارالقرآن ها و بعد از آن حوزه هاي علميه"فضاي آموزشي" از نظر به ترتيب،روش تقليدي،سپس روش آزمايشگاه "شيوه هاي آموزشي"بايد توجه نمود و از حيث و پس از آن توضيحي (قاعده هاي موازي) مورد تاكيد قرار گيرد.
نتايج كلي حاكي از آن است كه بايد به ترتيب ارزشيابي تشخيصي (اوليه)و سپس "ارزشيابي " در بحث ارزشيابي براكمي (پاياني ) و بعد از آن ارزشيابي تكويني (تدريجي ) مورد توجه قرار گيرد.
با توجه به مصاحبه هاي عميق مشخص گرديد محورهاي اساسي در آموزش قرآن آموزي به ترتيب قرائت سپس ترجمه و بعد از آن حفظ مي باشد و در محور قرائت به روخواني ، روان خواني و صحيح خواني و همچنين در محور ترجمه به درك معاني كلمات ، درك مفهوم كلي آيات و آشنايي با تفسير در محور حفظ برخي از سوره هاي كوچك و حفظ برخي جزهاي قرآني تأكيد شده است.
طبق نظر كارشناسان علل موفقيت نسبي قرآن آموزي در نظام آموزشي غير رسمي به ترتيب هدفمند بودن و انگيزه داشتن مخاطبين , تشويق و برگزاري مسابقات قرآني و همچنين انتخاب استاد توسط مخاطبين مي باشد. همچنين مهمترين عوامل عدم موفقيت آموزش قرآن در نظام رسمي به ترتيب عدم تسلط معلم بر قرآن, عدم آشنايي مربيان با روش هاي تدريس قرآن و مناسب نبودن مواد آموزشي مي باشد.
درزمينه روش هاي آموزشي جاري, در آموزش قرآن به ترتيب قاعده آموزي، تقليدي با الگوي نوار و تقليدي با الگوي استاد به كار گرفته شود.
كارشناسان قرآني معتقدند بهترين سن براي شروع قرآن آموزي به ترتيب 7 - 6 - 3 سالگي مي باشد .